Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego

1.  Dla kogo orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego:

Orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego wydawane są dzieciom i młodzieży z niepełnosprawnością, niedostosowanym społecznie, lub zagrożonym niedostosowaniem społecznym. Wydaje się je z racji niepełnosprawności dzieciom:

• niesłyszącym
• słabosłyszącym
• niewidomym
• słabowidzącym
• z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją
• z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim
• z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym
• z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera
• z niepełnosprawnościami sprzężonymi

Wydanie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego odbywa się zawsze na wniosek rodziców/prawnych opiekunów lub dorosłego ucznia. Do wniosku należy obowiązkowo dołączyć zaświadczenie od lekarza, stwierdzające chorobę/ niepełnosprawność/zaburzenie, które może być przyczyną uznania, że dziecko ma specjalne potrzeby edukacyjne.

Warto pamiętać, że lekarz może na tym zaświadczeniu wpisać dodatkowe informacje o dziecku i jego potrzebach, wynikających z niepełnosprawności, które mogą być zaspokojone w placówce edukacyjnej.

Poradnia musi wziąć pod uwagę całą treść dokumentu albo uzasadnić w orzeczeniu, dlaczego dziecko nie potrzebuje pomocy, którą wskazał lekarz. Jeżeli zespół orzekający w poradni nie uwzględni w całości zaświadczenia lekarskiego, to rodzic ma mocne podstawy do odwołania się od decyzji zespołu do kuratora, w szczególności wtedy, gdy w zespole orzekającym nie zasiada lekarz specjalista zajmujący się dziećmi z daną niepełnosprawnością.

Aby wydać orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, pracownicy poradni psychologiczno-pedagogicznej zapoznają się z wnioskiem i dołączonymi dokumentami oraz przeprowadzają wywiad z rodzicami i robią diagnozę dziecka. Diagnoza służy ocenie rozwoju intelektualnego, poznawczego, ruchowego, emocjonalnego, społecznego.

W spotkaniu zazwyczaj uczestniczą pedagog, psycholog, czasem logopeda. Z wnioskiem o wydanie orzeczenia należy zwrócić się do poradni właściwej ze względu na siedzibę przedszkola lub szkoły, do której uczęszcza dziecko, z wyjątkiem orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego dla dzieci przed rozpoczęciem obowiązku szkolnego (przedszkolaki przed zerówką).

Orzeczenia o potrzebie indywidualnego przygotowania przedszkolnego oraz orzeczenia o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych wydają zespoły działające w poradniach właściwych ze względu na miejsce zamieszkania dziecka.

Dzieciom niewidomym i słabowidzącym, niesłyszącym i słabosłyszącym oraz dzieciom z autyzmem i zaburzeniami pokrewnymi orzeczenia (i opinie o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju) wydają zespoły działające w poradniach wskazanych przez kuratora oświaty, za zgodą organu prowadzącego – czyli w tzw. poradniach specjalistycznych.

2.  Co daje orzeczenie

Najważniejszą częścią orzeczenia są zalecenia, ponieważ szkoła/przedszkole ma obowiązek ich realizacji. Im bardziej precyzyjne i jednoznaczne, tym lepiej dla dziecka. Zalecenia dotyczą trzech kwestii:

• form kształcenia: przedszkole ogólnodostępne, integracyjne, specjalne, szkoła ogólnodostępna, integracyjna, specjalna, ośrodek rewalidacyjno-wychowawczy, szkoła zorganizowana przy młodzieżowym ośrodku socjoterapii lub specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym
• form stymulacji, rewalidacji, terapii, usprawniania, pomocy psychologiczno-pedagogicznej – w tym punkcie poradnia wskazuje konkretne zajęcia, np. terapię psychologiczną, pedagogiczną, logopedyczną, rehabilitację ruchową, fizjoterapię, zajęcia socjoterapeutyczne i inne
• warunków realizacji potrzeb edukacyjnych, tj. metod i form pracy z dzieckiem, codziennego dostosowania sposobu nauczania do deficytów płynących z niepełnosprawności i integracji dziecka z rówieśnikami